ایده هوش مصنوعی بر این اساس بنا نهاده شد که این فناوری می‌تواند ویژگی‌های انسان مانند هوش، تفکر، احساس و ادارک را توسط ماشین شبیه‌سازی کند. این فناوری با استفاده از فرآیندهایی که مشابه استدلال انسانی است، به دلیل کاهش خطای انسانی برای حل مشکلات پیچیده به کار می‌رود.
محققان در پژوهشی با عنوان «مسئولیت مدنی ناشی از تولید ربات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی خودمختار» آورده‌اند که هوش مصنوعی خودکارسازی فعالیت‌های مرتبط با تفکر انسان، فعالیت‌هایی مانند تصمیم‌گیری، حل مسئله و یادگیری است.
این پژوهش توسط محمود حکمت‌نیا استاد گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مرتضی محمدی استادیار گروه حقوق دانشگاه مفید و محسن واثقی عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه پیام نور انجام شده که بیان می‌کند هوش مصنوعی در داخل ربات نصب می‌شود و با اجرای آن و تعامل با سایر قسمت‌ها یک محصول را تولید می‌کند که عملکردی منحصربه فرد دارد و این عملکرد با سایر ربات‌های دارای هوش مصنوعی ضعیف مانند ماشین لباسشویی و جاروبرقی فرق می‌کند.
از دیدگاه فنی ربات‌ها باید قابل اعتماد و بی‌خطر باشند تا به مردم و اموال خصوصی و عمومی آسیب وارد نکنند. از دیدگاه قانونی آن‌ها باید قواعد و مقررات تعیین شده در فضای عمومی و خصوصی را رعایت کنند.
برای ساخت یک ربات مجموعه‌ای از سخت افزار و نرم‌افزار لازم است و افرادی مانند تولیدکننده و عوامل مرتبط با آن مانند مهندس نرم‌افزار، سخت‌افزار و توسعه‌دهندگان حضور دارند.
عصب و نقص عملکرد هر یک می‌تواند بر عملکرد ربات خودمختار تاثیر بگذارد. در هر حال اراده ربات جنبه محصول دارد و نه اینکه اقتضای ذات و طبیعت آن باشد؛ از این رو باید گفت اگرچه ربات دارای اراده و خودمختاری است اما این خودمختاری وجه محصول بودن آن است در نتیجه برای آن نمی‌توان شخصیت انسانی قابل مسئولیت قائل شد ولی به دلیل اینکه در تولید این عامل خودمختار نقش انسان به عنوان تولیدکننده مطرح است، نمی‌توان وجود مسئولیت را به سادگی در این موارد انکار کرد.
در مسئولیت مدنی ناشی از فعل زیانبار هوش مصنوعی با مساله‌ای نوپدید روبه‌رو هستیم. برای حل مساله ابتدا باید ماهیت هوش مصنوعی در ساختار نظام حقوقی بررسی شود تا به این مساله پاسخ داده شود که آیا هوش مصنوعی قابلیت مسئولیت دارد و بر فرض عدم قابلیت آیا مانع مسئولیت دیگران است؟.
هوش مصنوعی با میزان اراده‌ای که اکنون دارد نمی‌تواند مسئولیت اخلاقی داشته باشد و از سوی دیگر، چون هوش مصنوعی به مثابه محصول است نمی‌تواند مانع مسئولیت دیگران شود.
این پژوهش در مجله حقوق اسلامی منتشر شده است.
انتهای پیام
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰