کاهش ۷۵ درصدی انجام آنژیوگرافی‌های غیرضروری با هوش مصنوعی/افزایش چاقی شکمی به دلیل «تغذیه فقیر»

به گزارش ایسنا، دکتر فرزاد مسعود کبیر در نشست خبری امروز که در محل دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد، بیماری‌های قلبی و عروقی را شایع‌ترین دلیل مرگ و میر انسان‌ها در دنیا دانست و افزود: ایران نیز از این امر مستثنی نیست. بر اساس تحقیقات دقیق انجام شده در پژوهشکده بیماری‌های قلب و عروق در حال حاضر حدود ۴ میلیون نفر فرد بیمار مبتلا به بیماری‌های عروق کرونر در کشور داریم.

وی ادامه داد: بر اساس مدل‌سازی‌های انجام شده، پیش‌بینی‌های ما بر این است که تا سال ۲۰۳۰ این عدد در کشور به حدود ۶ میلیون نفر خواهد رسید و این عدد به معنای آن است که ۵۰ درصد شیوع بیماری‌های قلبی و عروقی در کشور افزایش خواهد یافت.

مسعود کبیر با بیان اینکه این آمار نشان می‌دهد که باید به طور جدی به موضوع پیشگیری بیماری‌های قلبی و عروقی متمرکز شویم، بر تدوین برنامه‌های در سطح ملی برای این موضوع تاکید کرد و گفت: نیاز داریم تا این بیماری‌ها در مرحله اولیه تشخیص داده شود تا جلوی عوارض جدی آن گرفته شود.

رئیس پژوهشکده بیماری‌های قلب و عروق با تاکید بر اینکه این مهم در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه سلامت در سال ۱۳۹۳ دیده‌ شده است، گفت: ایشان تصریح کردند که باید اولویت پیشگیری بر درمان باشد. این امر در حال حاضر مشکل روی میز نظام سلامت تلقی می‌شود.

وی از بروز شیوع بیماری‌های قلبی و عروقی به عنوان سونامی نام برد و خاطر نشان کرد: هوش مصنوعی آخرین حوزه‌ای که ورود کرده، پزشکی است؛ چون موضوعات اخلاقی مطرح است که با مراقبت‌های جدی این فناوری به حیطه سلامت وارد می‌شود، ولی به اعتقاد متخصصان هوش مصنوعی رشته تخصصی که به سمت کاربرد هوش مصنوعی رفته، حوزه درمان قلب و عروق است که دلیل آن دارا بودن ابزارهایی برای تشخیص بیماری‌های قلبی است.

مسعود کبیر، یکی از توانمندی‌های هوش مصنوعی را افزایش توانمندی ابزارهای ساده و در دسترس دانست و یادآور شد: به عنوان نمونه کمتر مطب و یا درمانگاهی را سراغ دارید که در آن دستگاه نوار قلب وجود نداشته باشد، چون هوش مصنوعی این توانمندی را دارد که با استفاده از نوار قلب، بسیاری از اختلالات موجود در قلب و عروق را که حتی پزشکان قادر به تشخیص آن نیستند، تشخیص دهد.

وی شناسایی نارسایی پمپاژ قلب و پیش‌بینی آریتمی قلب، مشکلات دریچه قلب و مرگ ناگهانی را از دیگر توانمندی‌های دستگاه‌های مجهز به هوش مصنوعی دانست و اضافه کرد: ما هر روز با روش‌های پیچیده‌تر ارزیابی خطر بیماری قلبی و عروقی مواجه می‌شویم. شاید در زمانی با پرسیدن چند سؤال، پزشکان ارزیابی می‌کردند که آیا فرد در خطر بالای ابتلا به بیماری‌ها و انسداد قلبی و عروقی قرار دارد یا خیر، ولی امروزه الگوریتم‌هایی دیگری مطرح شده که کار تشخیص را برای پزشکان دشوار کرده و یکی از کاربردهای هوش مصنوعی همین است و در حوزه‌های ارزیابی خطر بیماری‌های قلبی و عروقی می‌تواند به پزشکان کمک کند که بدون انجام کار محاسباتی، فرایند تشخیص را انجام دهند.

رئیس پژوهشکده بیماری‌های قلبی و عروقی، ادامه داد: به عنوان نمونه فردی برای سرماخوردگی به پزشک مراجعه می‌کند، ولی هوش مصنوعی بر اساس اطلاعاتی که در اختیارش قرار می‌گیرد، می‌تواند یکسری محاسباتی انجام دهد و بر اساس پردازش داده‌ها به فرد هشدار دهد که فرد در معرض بیماری‌های قلبی قرار دارد یا خیر.

مسعود کبیر، ارتقای کیفیت خدمات سلامت و ارتقای عدالت در توزیع سلامت را از رهاوردهای هوش مصنوعی عنوان کرد و گفت: تصور می‌شود رتبه خدمات سلامت در سطح خدمات ارائه شده است، ولی به همان میزان و یا حتی بیشتر، میزان توزیع خدمات سلامت در کل کشور، در رتبه‌بندی اهمیت دارد، به این معنا که فردی که در شهر دورافتاده قرار دارد، به همان میزان از خدمات سلامت باید برخوردار شود که فردی در تهران به آن دسترسی دارد.

وی، ایجاد عدالت خدمات سلامت را در گرو بهره‌برداری از هوش مصنوعی عنوان کرد و افزود: هوش مصنوعی می‌تواند توانمندی‌های تخصصی یک فوق متخصص را به طور یکسان برای بیماران ساکن در مناطق دورافتاده و مناطق برخوردار ارائه دهد.

وی تاکید کرد: اگر بخواهیم در حوزه سلامت، از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده کنیم، موضوعی مهمتر از کاهش مرگ و میر و پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی نداریم و با توجه به نقش کلیدی که پژوهشکده بیماری‌های قلب و عروق در پیشگیری این بیماری دارد و تنها پژوهشکده‌ای است که مرکز درمان و پیشگیری را دارد، در برگزاری رویداد ملی هوش مصنوعی و سلامت مشارکت داریم و امیدواریم این فرصت، فضایی را برای گفتمان مشترک میان متخصصان هوش مصنوعی و فنی با متخصصان حوزه پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی ایجاد کند و خروجی‌های آن پلتفرم‌هایی باشد که در مقیاس‌های ملی موجب کاهش مرگ و میر و جلوگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی شود.

کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی

رئیس پژوهشکده بیماری‌های قلب و عروق عمده کارکرد هوش مصنوعی در پزشکی را حوزه تحقیقاتی دانست و گفت: به تازگی این فناوری وارد تجاری‌سازی شده و عمده این تجهیزات مربوط به حوزه‌های رادیولوژی و سیستم‌های تحلیل تصویر است.

وی، هوش مصنوعی را یک علم نوپا توصیف کرد که به صورت گسترده خدمات آن در حوزه سلامت وارد نشده است و اظهار کرد: نیاز است سیستم‌های مجهز به هوش مصنوعی مراحل تحقیقاتی خود را سپری کنند تا وارد عمل شوند؛ از این رو هوش مصنوعی در سطوح پایین‌تر در دستگاه‌هایی مانند هولتر ‌قلب و یا اکوکاردیوگرافی و تصویربرداری کاربردی شده است، ولی در سطحی که ما از آن انتظار داریم، هنوز در ابتدای راه است.

مسعود کبیر افزود: این جای خرسندی است که کشور به اهمیت این حوزه پی برده است و من معتقدم با توجه به رشد سریع و شتاب زیادی که در این حوزه وجود دارد، به زودی در بالین بیماران از هوش مصنوعی استفاده کنیم.

نتایج بررسی وضعیت سلامت در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران

مسعود کبیر اضافه کرد: یکی از پروژه‌های فاخری که انجام دادیم، این بود که تعداد ۸۳۰۰ نفر را از مناطق ۲۲ گانه تهران طی یک پروژه مطالعاتی، از لحاظ عوامل خطر ابتلا به بیماری، نحوه زندگی، وزن و آزمایشات خون آنها را مورد ارزیابی قرار دادیم. این افراد به فواصل هر دو سال یک بار مورد پایش قرار گرفتند تا بررسی کنیم که کدام یک از آنها دچار سکته قلبی می‌شوند و یا دچار مرگ ومیر شده‌اند و چه عواملی باعث مرگ و میر آنها شده است.

وی اضافه کرد: نتایج نشان داد که حدود ۸۰ درصد جمعیت شهر تهران در سن بالای ۳۵ سال مبتلا به چاقی شکمی هستند و این شیوع در خانم‌ها بیشتر از آقایان است؛ یعنی خانم‌های تهرانی چاق‌تر از آقایان هستند.

این محقق اضافه کرد: همچنین مشاهده کردیم در مناطق محروم که از نظر اقتصادی و اجتماعی پایین‌تر هستند، شیوع چاقی بیشتر از سایر مناطق شهر تهران است. دلیل این وضعیت خوردن بیش از حد نیست، بلکه «تغذیه فقیر» است نه «آدم فقیر». به این معنا که در این افراد تغذیه مبتنی بر کربوهیدرات‌ها و بر پایه نان، برنج و نشاسته است و نه پروتئین!

مشارکت دانشگاه علوم پزشکی تهران در پروژه‌ دانشگاه ییل امریکا

رئیس پژوهشکده بیماری‌های قلب و عروق ادامه داد: پروژه بزرگی در دانشگاه ییل آمریکا اجرایی شد و این پروژه، طرح تحقیقاتی بود که باید از روی نوار قلب تشخیص داده می‌شد که پمپاژ قلب فرد ضعیف شده است یا خیر. ارزیابی و صحت‌سنجی نتایج این تحقیق به ما محول شد، چون این دانشگاه توانمندی لازم را نداشت.

وی خاطر نشان کرد: این اقدامی است که پایه آن را ما بنا نهادیم، چون پلتفرمی را ایجاد کردیم تا جلوی درصد بسیار زیادی از آنژیوگرافی‌های عروق کرونر غیر ضروری برای خانم‌ها گرفته شود.

مسعود کبیر در این باره توضیح داد: حدود ۳۵ درصد از خانم‌ها وقتی با درد قفسه سینه و تست ورزش مثبت تحت آنژیوگرافی کرونر قرار می‌گیرند، عروق آنها تنگی ندارد و ما توانستیم با استفاده از هوش مصنوعی روشی را ارائه دهیم که درصد زیادی (حدود ۷۵ درصد) از خانم‌ها را شناسایی کنیم که نیاز به آنژیوگرافی ندارند و می‌شود از سایر روش‌های کم تهاجمی مانند سی تی آنژیوگرافی که خطر و نیاز به بستری ندارد، استفاده شود. نتیجه این تحقیقات در یکی از مجلات معتبر هوش مصنوعی منتشر شده است.

انتهای پیام